§2 Onderzoeken
Leerdoelen
Na bestudering van deze paragraaf en het maken van de opdrachten kun je:
- beschrijven wat waarnemen is en welke zintuigen je gebruikt;
- uitleggen hoe je voorzichtig ruikt aan een stof;
- uitleggen waarom je bij NaSk nooit proeft van een stof;
- beschrijven wat een onderzoeksvraag is;
- uitleggen wat een conclusie is van een onderzoek.
Onderzoeken en waarnemen
Bij NaSk leer je niet alleen theorie. Je doet ook zelf onderzoek. Tijdens een onderzoek moet je goed waarnemen. Waarnemen betekent dat je met je zintuigen kijkt, luistert, voelt en soms ruikt wat er gebeurt.
Met je zintuigen ontdek je eigenschappen van stoffen en verschijnselen. Bij NaSk gebruik je bijna altijd zien, horen en voelen. Voor ruiken gelden regels en proeven is verboden.
Voorzichtig ruiken
Sommige stoffen hebben een damp die gevaarlijk kan zijn. Daarom mag je nooit zomaar aan een stof ruiken. Voorzichtig ruiken doe je zo:
- Houd de fles een stukje van je af.
- Haal de dop van de fles.
- Wuif met je hand boven de opening zodat de damp zich mengt met lucht.
- Snuif een klein beetje van die lucht op.
Op deze manier adem je nooit te veel damp in. Dit is belangrijk voor je veiligheid.
Nooit proeven
Bij NaSk mag je nooit proeven van een stof. Veel stoffen zijn giftig of schadelijk voor je lichaam. Zelfs een kleine hoeveelheid kan gevaarlijk zijn.
Een onderzoek uitvoeren
Bij NaSk gaat een onderzoek altijd volgens een vaste opzet:
- Je begint met een onderzoeksvraag. Dit is de vraag die je wilt beantwoorden.
- Voorbeeld: Wat is de temperatuur van kokend water?
- Daarna doe je een proef of meting.
- Tot slot trek je een conclusie. Dit is het antwoord op je onderzoeksvraag.
- Voorbeeld: De temperatuur van kokend water is 100 °C.
Door steeds een duidelijke onderzoeksvraag en conclusie te formuleren leer je systematisch werken en ontdek je hoe verschijnselen en stoffen zich gedragen.
Video: Onderzoek doen
Video 1: Schooltv – Onderzoek doen naar de kreukelzone
Opdracht: een klein onderzoek in de klas
Je gaat nu zelf een kort onderzoek doen. Je hebt hiervoor alleen je eigen spullen nodig. Zorg ervoor dat je op alle mogelijke manieren waarneemt, behalve proeven.
Werkwijze:
- Bedenk een onderzoeksvraag.
- Noteer je onderzoeksvraag.
- Voer je waarmeningen uit.
- Noteer je waarnemingen.
- Trek een conclussie.
Samenvatting
In deze paragraaf heb je geleerd dat:
- Waarnemen betekent dat je met je zintuigen kijkt, hoort, voelt en soms ruikt wat er gebeurt;
- je altijd voorzichtig moet ruiken en daarbij een vaste werkwijze volgt;
- je bij NaSk nooit mag proeven van stoffen, omdat ze gevaarlijk kunnen zijn;
- een onderzoek begint met een onderzoeksvraag;
- de conclusie het antwoord is op die vraag.